Merytoryczną i burzliwą dyskusją na temat konieczności edukacji z zakresu bhp zakończyło się posiedzenie Rady Ochrony Pracy, podczas którego działania na rzecz promowania bezpieczeństwa w środowisku pracy omawiał m.in. Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki.
Posiedzenie Rady Ochrony Pracy 4 lutego 2025 roku niemal w całości zostało poświęcone promowaniu bezpieczeństwa w pracy. Warto przypomnieć, że misją Państwowej Inspekcji Pracy jest skuteczne egzekwowanie przepisów prawa pracy, w szczególności bezpieczeństwa i higieny pracy, poprzez efektywne i ukierunkowane kontrole oraz działania prewencyjne, zmierzające do ograniczenia zagrożeń wypadkowych i poszanowania prawa pracy. Zatem działalność pozakontrolna została literalnie wpisana do misji Państwowej Inspekcji Pracy.
Odniesienie do działalności prewencyjnej, promocyjnej i edukacyjnej znajduje się w artykule 10 ust. 1 ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, gdzie wskazane są zadania Inspekcji. W punkcie 7) podpunkt f) czytamy, że jednym z zadań inspekcji pracy jest podejmowanie działań prewencyjnych i promocyjnych zmierzających do zapewnienia prawa pracy. Dodatkowo w art. 18 ust. 1 pkt 8 ustawy jako zakres działania Głównego Inspektora Pracy wskazane zostało prowadzenie działalności wydawniczej i promocyjnej w zakresie ochrony pracy. Te działania prewencyjno-promocyjne w przeważającej mierze dotyczą realizacji kampanii adresowanych do różnych grup odbiorców, programów prewencyjnych i informacyjno-edukacyjnych dla pracodawców, a także działań prowadzonych w rolnictwie indywidualnym oraz konkursów.
Podczas obrad Główny Inspektorat Pracy reprezentowali także zastępca Głównego Inspektora Pracy Jarosław Leśniewski oraz dyrektor Departamentu Prewencji i Promocji GIP Artur Sobota.
– Jesteśmy otwarci na współpracę w tym zakresie. Z pracodawcami już ją nawiązujemy. Mamy za sobą wiele konkretnych, twardych rozmów. Rozmawiamy ze związkami zawodowymi, których przedstawiciele zobowiązali się już teraz do umieszczenia na swoich stronach internetowych linku do szybkiego przekierowania na stronę internetową Państwowej Inspekcji Pracy – mówił szef Inspekcji Pracy.
Kampanie społeczne
Kampanie społeczne, planowane i prowadzone przez Państwową Inspekcję Pracy, są jednym z ważniejszych narzędzi działalności prewencyjnej i promocyjnej. W minionych latach zrealizowano kilka dużych projektów z obszaru bezpieczeństwa pracy oraz promocji zagadnień prawnej ochrony pracy i legalności zatrudnienia.
Kampanie, choć adresowane do różnych branż i związane z prewencją różnych zagrożeń w środowisku pracy, mają za zadanie zwiększenie świadomości zagrożeń zawodowych, a także budowanie zaangażowania grup docelowych w działania na rzecz poprawy standardów bhp. Prowadzone przez Inspekcję działania związane są z popularyzacją i podnoszeniem wiedzy w zakresie stosowania środków ochrony zbiorowej, a także upowszechnieniem informacji na temat prawidłowego stosowania środków ochrony indywidualnej tam, gdzie zabezpieczenia zbiorowe nie mogą być stosowane. Promocja dotyczy również dobrych praktyk z zakresu kompleksowego zarządzania bezpieczeństwem w miejscu pracy. Natomiast budowanie wśród pracodawców i pracowników pozytywnych wzorców dotyczących bezpieczeństwa i higieny, a także ochrony zdrowia w miejscu pracy, jest jednym z głównych celów kampanii adresowanych do branż, w których występuje szereg zagrożeń dla życia i zdrowia pracowników lub w których inspektorzy pracy w toku kontroli odnotowują nieprawidłowości oraz naruszenia przepisów i zasad bhp.
Strony internetowe i media społecznościowe Państwowej Inspekcji Pracy
Mając świadomość, że coraz ważniejszym źródłem pozyskiwania informacji jest internet, Państwowa Inspekcja Pracy w swoich działaniach promocyjnych wykorzystuje zarówno swoją stronę urzędową, jak i strony tematyczne budowane na potrzeby konkretnych kampanii, programów wspierających pracodawców i pracowników, a także działań prowadzonych w rolnictwie indywidualnym. Działania promowane są również za pośrednictwem mediów społecznościowych – kanału na YouTube, platformy X oraz LinkedIn. W popularyzację tematyki prawa i bezpieczeństwa pracy angażowani są również influencerzy, których zasięgi w mediach społecznościowych pozwalają na dotarcie do dużej grupy odbiorców.
Kanałem najczęściej wykorzystywanym przez Inspekcję jest YouTube. Aktualnie zamieszczonych jest na nim ponad 200 materiałów filmowych o charakterze informacyjnym, poradniczym lub instruktażowym. Wśród materiałów dotyczących bezpieczeństwa pracy można znaleźć cykl filmów instruktażowych dotyczących zagrożeń zawodowych: „Ochrona przed narażeniem na wibracje”, „Ochrona przed narażeniem na pyły”, „Ochrona przed narażeniem na czynniki mechaniczne” i „Ochrona przed narażeniem na hałas”. Są tam również materiały dotyczące bezpiecznej pracy w zawodzie magazyniera oraz pracy w zakładach fryzjerskich i kosmetycznych.
Działalność wydawnicza
Państwowa Inspekcja Pracy nie rezygnuje z tradycyjnych form dotarcia do odbiorców. Oferta bezpłatnych publikacji to aktualnie 185 pozycji wydawniczych, m.in. broszur, ulotek, list kontrolnych i kart bezpiecznego wykonywania prac. Jak wskazują wyniki badania –przeprowadzonego w 2024 r. na zlecenie Inspekcji na grupie 500 pracowników w wieku 18-65 lat – w przeszłości z tych wydawnictw korzystało 18,6% respondentów, w tym 9,4% z wersji papierowej, a 9,2% z elektronicznej. Mimo że 50,8% badanych preferuje elektroniczną formę publikacji, to nadal 14,2% wybiera materiały drukowane. W 2024 r. nakładem Państwowej Inspekcji Pracy ukazało się 405 tys. egzemplarzy publikacji.
Narzędziem promocji działań Inspekcji Pracy na rzecz bezpieczeństwa w środowisku pracy jest również magazyn „Inspektor Pracy”, wydawany od 1929 r. Aktualnie publikowany wyłącznie w wersji elektronicznej, dostosowany został do obecnych wymogów technicznych, zwłaszcza do urządzeń mobilnych.
Współpraca z partnerami
Państwowa Inspekcja Pracy stara się angażować w swoje działania partnerów społecznych, organy administracji państwowej i samorządowej, a także podmioty komercyjne zainteresowane promocją bezpiecznych warunków pracy.
Na uwagę zasługuje w szczególności wieloletnia współpraca z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Współpraca z Urzędem Dozoru Technicznego zaowocowała publikacją materiałów promujących działania adresowane do branży budowlanej w biuletynie „Inspektor – technika i bezpieczeństwo”. Kolejnym działaniem promującym bezpieczeństwo w środowisku pracy, w którym aktywnie uczestniczy Inspekcja Pracy, jest „Tydzień Bezpieczeństwa” organizowany przez Porozumienie dla Bezpieczeństwa Pracy w Budownictwie. Poza wspomnianymi działaniami trwa współpraca m.in. z KRUS, GUNB, NSZZ „Solidarność”, OPZZ, ZZ „Budowlani”, CIOP-PIB, Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Pracowników Służby BHP i Związkiem Rzemiosła Polskiego.
Konkursy
Kolejnym narzędziem popularyzacji bezpieczeństwa pracy w środowisku pracy są konkursy prowadzone przez Państwową Inspekcją Pracy. To sposób dotarcia do pracodawców, który motywuje ich do stałych działań na rzecz zapewnienia pracownikom zdrowych i bezpiecznych warunków pracy. Z promowaniem idei bezpiecznych miejsc pracy związane są zwłaszcza dwa konkursy: „Pracodawca – organizator pracy bezpiecznej” oraz „Buduj Bezpiecznie”.
Inne
Podczas posiedzenia Rady Ochrony Pracy swoje działania na rzecz promowania bezpieczeństwa w środowisku pracy szeroko przedstawili także przedstawiciele Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu Badawczego.
Zebrani jednogłośnie przyjęli też stanowisko Rady w sprawie tematu poprzedniego posiedzenia „Pola elektromagnetyczne w środowisku pracy – nowe wyzwania dla pracodawców i służb kontrolnych”.
Ogólnopolskie Stowarzyszenie Pracowników Służby BHP wystąpiło o poparcie Rady Ochrony Pracy dla inicjatywy ustanowienia 19 września Dniem Służby BHP. Członkowie Rady przyjęli stanowisko popierające.
Kolejne, wyjazdowe posiedzenie Rady Ochrony Pracy odbędzie się 4 marca we Wrocławiu.
Galeria
