Jesteś na stronie Państwowej Inspekcji Pracy

Wybierz Okręgowy Inspektorat Pracy

Umowa o pomocy przy zbiorach to wprowadzony w 2018 r. nowy rodzaj umowy, który ma zastosowanie w rolnictwie. Na podstawie takiej umowy mogą świadczyć pracę zarówno obywatele polscy, jak i cudzoziemcy.

Definicja umowy o pomocy przy zbiorach

Przez nawiązanie umowy o pomocy przy zbiorach pomocnik rolnika zobowiązuje się do świadczenia pomocy przy zbiorach produktów rolnych, tj. chmielu, owoców, warzyw, tytoniu, ziół i roślin zielarskich, w określonym miejscu w gospodarstwie rolnika i przez określony czas, a rolnik do zapłaty umówionego wynagrodzenia za świadczoną pomoc. Umowy tego rodzaju mogą być zawierane przez obywateli polskich, a także przez cudzoziemców, którzy są uprawnieni do wykonywania pracy na terytorium RP na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy lub są zwolnieni na podstawie przepisów szczególnych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę.

Umowa o pomocy przy zbiorach jako rodzaj umowy cywilnoprawnej

Z przepisów wynika, że umowa o pomocy przy zbiorach jest umową cywilnoprawną, a nie umową o pracę. Wykonywanie czynności na podstawie takiej umowy nie stanowi bowiem zatrudnienia w rozumieniu Kodeksu pracy, a w zakresie nieobjętym ustawą z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, gdzie została uregulowana ta umowa, stosuje się do niej przepisy Kodeksu cywilnego.

Zawarcie i rozwiązanie umowy

Umowę o pomocy przy zbiorach zawiera się na piśmie przed rozpoczęciem świadczenia pomocy przy zbiorach produktów rolnych. Każdej ze stron umowy przysługuje prawo jej wypowiedzenia. Umowa ulega rozwiązaniu z upływem dnia, w którym została wypowiedziana, chyba że strony w umowie postanowiły inaczej.

Zakres umowy o pomocy przy zbiorach

Pomoc przy zbiorach chmielu, owoców, warzyw, tytoniu, ziół i roślin zielarskich obejmuje następujące czynności:

  1. a) zbieranie tych produktów rolnych;
  2. b) usuwanie zbędnych części roślin;
  3. c) klasyfikowanie lub sortowanie zerwanych lub zebranych produktów rolnych lub wykonywanie innych czynności mających na celu przygotowanie produktów do transportu, przechowywania lub sprzedaży lub związanych z pielęgnowaniem i poprawą jakości plonów.
W umowie o pomocy przy zbiorach określa się zakres czynności wykonywanych na podstawie tej umowy przez pomocnika rolnika oraz dzień rozpoczęcia świadczenia pomocy, jeżeli jest on inny niż dzień zawarcia umowy.

Pomocnik rolnika i jego ubezpieczenie

Pomocnik rolnika to osoba pełnoletnia, z którą rolnik zawarł umowę o pomocy przy zbiorach. Osoba taka podlega ubezpieczeniom społecznym rolników (w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego), jednak w zakresie ograniczonym wyłącznie do jednorazowego odszkodowania z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo śmierci wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej.

Zgłoszenie pomocnika do KRUS i opłacanie składek

Rolnik zgłasza do ubezpieczenia swojego pomocnika w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pomocy przy zbiorach, lecz nie później niż przed upływem okresu, na który została zawarta ta umowa. Składkę na ubezpieczenie za pomocnika należną za dany miesiąc opłaca rolnik w terminie do 15. dnia następnego miesiąca.

Łączny czas trwania umów o pomocy przy zbiorach

Łączny czas świadczenia pomocy na podstawie umów o pomocy przy zbiorach zawartych przez jednego pomocnika rolnika nie może przekroczyć 180 dni w roku kalendarzowym. Pomocnik rolnika przed zawarciem umowy o pomocy przy zbiorach składa oświadczenie o liczbie dni w danym roku kalendarzowym, przez jakie świadczył pomoc na podstawie takich umów zawartych z innymi rolnikami.

Wyjątki dotyczące obywateli Ukrainy przybyłych do Polski z powodu wojny

W przypadku obywatela Ukrainy, którego pobyt na terytorium RP jest uznawany za legalny do dnia 30 września 2025 r. z uwagi na przybycie do Polski z Ukrainy w związku z trwającymi tam działaniami wojennymi, łączny czas świadczenia pracy na podstawie umów o pomocy przy zbiorach ulega przedłużeniu z mocy prawa na okres tego pobytu.

W okresie wskazanego wyżej pobytu na terytorium RP obywatel Ukrainy będący pomocnikiem rolnika może świadczyć pomoc przy wykonywaniu wszystkich czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników albo pozostających w związku z wykonywaniem tych czynności (a nie tylko przy zbiorach produktów rolnych, tj. chmielu, owoców, warzyw, tytoniu, ziół i roślin zielarskich). Zgodnie z art. 6 pkt 3 tej ustawy przez działalność rolniczą rozumie się działalność w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym ogrodniczej, sadowniczej, pszczelarskiej i rybnej.

Podstawa prawna:

Szukaj

Logo PIP

Menu