5 listopada 2024 r. odbyło się posiedzenie Rady Ochrony Pracy na temat „Poprawa ochrony pracy obcokrajowców, w szczególności w takich sektorach jak budownictwo, transport lokalny i międzynarodowy, opieka społeczna i usługi domowe”. W obradach uczestniczył Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki ze współpracownikami.
Główny Inspektor Pracy podkreślił, że w ostatnich latach nastąpił bezprecedensowy wzrost liczby pracowników zza granicy zatrudnionych na terenie Polski. Powodem tego jest nie tylko powiększająca się luka demograficzna w naszym społeczeństwie i napływ obywateli Ukrainy uciekających przed wojną wywołaną przez Federację Rosyjską, ale także nazbyt otwarta polityka migracyjna poprzedniego rządu, która doprowadziła do niekontrolowanego napływu cudzoziemców z państw geograficznie od nas odległych: Indii, Nepalu, Filipin oraz z państw Ameryki Łacińskiej, w tym z Wenezueli, Kolumbii, Meksyku czy Argentyny.
Marcin Stanecki poinformował Radę, że w 2023 roku ponad 2/3 cudzoziemców podjęło pracę w naszym kraju na podstawie kontraktu cywilnoprawnego, a tylko 29 procent na podstawie umowy o pracę. Mediana ich wynagrodzeń oscyluje na poziomie wynagrodzenia minimalnego lub nieznacznie je przekracza.
– W związku z rosnącym zapotrzebowaniem na pracę cudzoziemców na terytorium Polski, a także powiększającą się liczbą nieprawidłowości wykrywanych podczas naszych kontroli, w przyszłym roku zadania kontrolno-nadzorcze Państwowej Inspekcji Pracy zostaną ukierunkowane nie tylko na badanie legalności zatrudnienia cudzoziemców i warunki, w jakich świadczą oni pracę. Inspektorzy zwrócą także szczególną uwagę na kwestie związane z wypłatą należnych cudzoziemcom wynagrodzeń. Chodzi nam o eliminację przypadków skrajnego wyzysku, niosącego znamiona pracy przymusowej. A na takie przypadki inspektorzy natrafiają obecnie w Polsce – zadeklarował szef Państwowej Inspekcji Pracy
Członkowie ROP zostali poinformowani, że trwają prace legislacyjne nad przygotowanym przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projektem ustawy o warunkach dopuszczalności powierzenia pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która ma zastąpić przepisy, w zakresie odnoszącym się do zatrudniania cudzoziemców, ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Proponowane rozwiązania mają na celu uszczelnienie zasad zatrudniania obcokrajowców w Polsce i zawierają wiele rozwiązań proponowanych przez Państwową Inspekcję Pracy.
Jednym z postulatów Państwowej Inspekcji Pracy było wdrożenie regulacji, które zapewniłyby skuteczną ochronę cudzoziemcom świadczącym pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, w szczególności poprzez ograniczenie możliwości zatrudniania cudzoziemców tylko do umów o pracę. Nowe przepisy, przyjęte w projekcie przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przewidują wprowadzenie wymogu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę dla uzyskania zezwolenia na pracę lub oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.
Szczegółowe informację dotyczące działań podejmowanych przez Państwową Inspekcję Pracy na rzecz ochrony pracy obywateli państw trzecich przedstawił Dariusz Górski, dyrektor Departamentu Legalności Zatrudnienia w Głównym Inspektoracie Pracy.
W trakcie obrad Rada pozytywnie zaopiniowała wniosek o powołanie Anety Gronowicz na stanowisko zastępcy Głównego Inspektora Pracy oraz wniosek o odwołanie Marka Aleksiejuka z funkcji okręgowego inspektora pracy w Białymstoku.