Jakie są uprawnienia pracowników posiadających orzeczenie lekarskie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności?

Z tytułu zaliczenia do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności pracownikowi przysługują szczególne uprawnienia:

Czas pracy osoby niepełnosprawnej

Czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Są to normy sztywne i nieprzekraczalne, oznaczające dzienne i tygodniowe maksimum. Ponadto osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniana w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych. Ustawa przewiduje jednak wyjątki. Określonych powyżej unormowań nie stosuje się do osób niepełnosprawnych zatrudnionych przy pilnowaniu, jak też do osób niepełnosprawnych, które na swój wniosek, za zgodą lekarza przeprowadzającego badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarza sprawującego opiekę nad nimi, zrezygnowały z ochrony przewidzianej w przytoczonych przepisach ww. ustawy. Koszty badań lekarskich związanych z wnioskiem pracownika ponosi pracodawca.

Dodatkowa przerwa w pracy

Dodatkowa przerwa w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek – czas przerwy wynosi 15 minut i jest wliczany do czasu pracy. Jest to przerwa dodatkowa przysługująca pracownikowi niezależnie od przerwy 15 minutowej, przewidzianej w art. 134 Kodeksu pracy, uzależnionej od dobowego wymiaru czasu pracy pracownika.

Dodatkowy urlop wypoczynkowy

Dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Przyznanie tego urlopu pracownikowi niepełnosprawnemu powoduje zwiększenie wymiaru urlopu zwykłego wynikającego z Kodeksu pracy. Prawo do pierwszego dodatkowego urlopu wypoczynkowego osoba niepełnosprawna nabywa po przepracowaniu jednego roku od dnia zaliczenia jej do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności. Prawo to nabywane jest jednorazowo. Pracownik nabywa prawo do urlopu nawet jeżeli nie wykonywał pracy z powodu choroby i pobierał w tym czasie zasiłek chorobowy (dotyczy to także świadczenia rehabilitacyjnego). Prawo do każdego kolejnego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa z dniem 1 stycznia następnego roku kalendarzowego. Pierwszy dodatkowy urlop wypoczynkowy osoba niepełnosprawna nabywa w całości (czyli w wymiarze 10 dni roboczych) – nawet jeżeli uzyska do niego prawo, np. dopiero w grudniu danego roku. Wynika to z faktu, że zasada ustalania urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym określona w przepisach art. 155¹ i 155² ustawy Kodeks pracy, dotyczy tylko kolejnego urlopu wypoczynkowego. Urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym nie przysługuje osobie uprawnionej do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów.

Zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia

Zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia:

• w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku (na wniosek lekarza pod którego opieką znajduje się osoba);
• w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

PODSTAWA PRAWNA: art. 15, art. 16, art. 19, art. 20 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych